دلایل شدت مصرف انرژی در کشور را بررسی می‌کند
تاریخ انتشار: ۳ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۰۷۵۹۰
بحث مدیریت مصرف انرژی و بهینه‌سازی در جهان از سال ۱۹۷۰ آغاز شد و قاره اروپا نیز به‌عنوان یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان انرژی، اقدامات و سیاست‌گذاری را در‌خصوص کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی اعمال کرد. کشور آلمان نیز به‌عنوان یکی از موفق‌ترین کشور‌ها با استفاده از سیاست‌های تشویقی، تنبیهی و بسترساز توانست رتبه اول بهینه‌سازی مصرف را در جهان به خود اختصاص دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تکیه به منابع فسیلی
بهینه‌سازی مصرف انرژی در ایران همواره در سایه منابع عظیم نفت و گاز مورد بی‌مهری قرار گرفته است و حتی ماده۱۲ قانون رفع موانع تولید که در سال ۹۳ تصویب شده نیز نتوانسته شدت مصرف انرژی در کشور را کاهش دهد. بنا به آمار‌های آژانس بین‌المللی انرژی، شدت مصرف انرژی در ایران ۵.۷ برابر جهان است؛ به عبارت دیگر برای تولید یک کالا یا خدمات، ایران نسبت به مشابه خارجی آن ۵.۷برابر انرژی بیشتری مصرف می‌کند و این شدت مصرف باعث شده که ایران رتبه اول شدت مصرف انرژیرا کسب کند.
ساختمان‌های زیبای پرمصرف
مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان به‌منظور اقداماتی برای جلوگیری از اتلاف انرژی و مدیریت مصرف از سال ۷۰ مطرح شد، اما به‌دلیل نبود ضوابط و عدم نظارت دقیق، این قانون با پرداخت جریمه‌ای جزئی به‌راحتی دور زده می‌شود. بررسی نما‌های ساختمان و استفاده از پنجر‌ه و در‌های غیراستاندارد این موضوع را تایید می‌کند. این موضوع به‌قدری عیان است که می‌توان با بررسی یک کوچه یا یک خیابان در سطح شهر به آن پی برد. نما‌های ساختمانی متنوع و غیراستاندارد که فقط با پرداخت جریمه‌ای جزئی، سازندگانش می‌توانند پایان کار دریافت کنند. بنا بر آمار‌های اعلامی از‌سوی شرکت بهینه‌سازی، به ازای هر مترمکعب ساختمان، ۵۸۰کیلووات ساعت انرژی مصرف می‌شود و این در‌حالی است که میزان مصرف انرژی در ساختمان کشورهای پیشرفته اروپایی به ازای هر مترمکعب۱۲۰کیلووات ساعت است. این یعنی اتلاف پنج برابری انرژی در ساختمان‌های داخلی.
سید‌محمود فاطمی، معاون سابق وزیر راه و شهرسازی نیز این اتلاف انرژی را تایید می‌کند و معتقد است: عدم رعایت الزامات اجرایی ساختمان‌ها به لحاظ مصرف انرژی و وجود مصالح غیراستاندارد و غیرمنطبق با شرایط اقلیمی مناطق مختلف کشور، باعث اتلاف ۷۹درصدی انرژی در ساختمان‌ها شده است.
در پایان باید گفت که حل مشکل مصرف بالای انرژی در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست و باید علاوه بر وزارت نفت، سایر دستگاه‌ها انند وزارت صمت نیز با ترسیم نقشه جدید، ضمن توقف و جریمه بر تولید کالا‌های پرمصرف، شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کنند تا کالا‌هایی با مصرف بهینه جایگزین شود.
ایران، گرفتار تله مصرف
علاوه بر بالا بودن شدت مصرف، صنایعی که حول این ساختار غلط شکل گرفته‌اند نیز شرایط را برای بیرون آمدن از این وضعیت سخت کرده‌اند، به‌طور مثال خودروهای تولیدی در ایران به‌طور میانگین ۱۰ تا ۱۲ لیتر بنزین در ۱۰۰کیلومتر مصرف می‌کنند. البته باید اذعان کرد که این میزان مصرف مربوط به خودروهای صفر است و خودروهای کارکرده و فرسوده به‌مراتب بیشتر از این میزان مصرف می‌کنند؛ در حالی‌که میانگین میزان مصرف در خودروهای خارجی زیر پنج لیتر به ازای هر ۱۰۰کیلومتر است. ادامه تولید این خودروهای بی‌کیفیت، کشور را در رتبه اول شدت مصرف قرار می‌دهد.
علاوه بر خودروهای پرمصرف و بی‌کیفیت، میزان مصرف انرژی در لوازم خانگی نیز بالاست. بنا به آمار‌های اعلامی در فصل زمستان حدود ۷۰ درصد گاز مصرفی در بخاری‌های بی‌کیفیت سوخته می‌شود.
جواد نوفرستی، کارشناس بهینه‌سازی مصرف انرژی معتقد است میزان مصرف گاز در ایران با ۷۵میلیون نفر بیشتر از مصرف گاز کشور چین با یک میلیارد نفر جمعیت است و این ثروت ملی در اختیار تولید قرار نمی‌گیرد.
وی همچنین با بیان اینکه در ایام زمستان بالغ بر ۲۰ میلیون بخاری در منازل ایران روشن می‌شود، عنوان می‌کند: روزانه هر‌کدام از این بخاری‌ها ۱۰ مترمکعب گاز مصرف می‌کنند؛ یعنی تنها همین بخش از سیستم گرمایشی در ایران روزانه ۲۰۰ میلیون مترمکعب گاز مصرف می‌کند. برای مدیریت مصرف گاز قرار بود یک میلیون دستگاه بخاری فرسوده تعویض شود که در صورت اجرایی شدن، شاهد صرفه‌جویی ۲۰۰ میلیون مترمکعب گاز بودیم، اما با گذشت چند سال از این طرح فقط ۱۱ هزار بخاری تعویض شد و توفیق چندانی نداشته است. آنچه که بیشتر حائز‌اهمیت بوده، ادامه تولید این بخاری‌هاست. به‌عبارت دیگر با روند تولید کالا‌های پرمصرف، شدت مصرف انرژی ادامه خواهد داشت.
منبع: جام جم
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: مصرف انرژی صرفه جویی برق بهینه سازی مصرف شدت مصرف انرژی مصرف انرژی ساختمان ها میزان مصرف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۰۷۵۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فروش برق با نرخ‌های جذاب در بورس انرژی
وزیر نیرو با اشاره به اینکه با اصلاح قوانین مالی صنعت برق، سرمایه گذاری در حوزه تولید برق برای بخش خصوصی اقتصادی شده است، گفت: نیروگاه‌های سراسر کشور می‌توانند برق تولیدی خود را با نرخ‌های جذاب در بورس انرژی به مشترکان به فروش برسانند.
به گزارش ایسنا، علی اکبر محرابیان در همایش سراسری مدیران نیروگاه‌های کشور با اعلام این خبر که به زودی در بورس انرژی ساز و کار جدیدی برای عرضه مستقیم برق نیروگاه‌ها به مصرف کنندگان از طریق بورس انرژی نیز ایجاد خواهد شد، گفت: تمام تلاش ما این است که با جذاب کردن اقتصاد صنعت برق، ساز و کاری ایجاد کنیم تا نیروگاه‌ها به صورت نقدی انرژی برق تولید شده خود را به مشترکان بفروشند و درآمد حاصل از آن را صرف توسعه فعالیت‌های خود کنند.
محرابیان با اشاره به تجربه موفق عرضه برق تجدیدپذیر در تابلوی سبز بورس گفت: اجرای موفق تابلوی سبز بورس که سبب شد فعالیت نیروگاهی در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر برای بخش خصوصی جذاب و اقتصادی شود، اثبات می‌کند که عرضه برق نیروگاه‌های حرارتی نیز در بورس انرژی می‌تواند به افزایش جذابیت فعالیت بخش خصوصی در این بخش و حل مشکل نقدینگی این صنعت کمک کند.
وی در ارتباط با برنامه‌های جامع وزارت نیرو برای افزایش مشارکت مشترکان بخش خانگی در مدیریت بار مصرف برق نیز گفت: با یک روش هوشمندانه و با اختصاص پاداش صرفه‌جویی به مشترکان میزان مصرف برق بخش خانگی به شکل معناداری نسبت به سالهای گذشته کاهش یافت و در واقع انرژی برق به جای استفاده نادرست در بخش غیرمولد در بخش مولد مورد استفاده قرار گرفت.
وزیر نیرو با تاکید بر مدیریت مصرف بخش خانگی با روش‌های هوشمند و خلاقانه اضافه کرد: با اینکه در بسیاری از کشورهای اروپایی با هدف کاهش مصرف برق، تعرفه‌ها تا ۷۰ سنت افزایش یافت، سیاست دولت سیزدهم در این حوزه افزایش حداکثری مشارکت مشترکاندر صرفه‌جویی با اجرای طرح‌های متنوع مدیریت مصرف بود.
محرابیان اظهار کرد: بار اصلی وظایف صنعت برق کشور بر عهده بخش نیروگاهی است و بر همین اساس لازم بود در قالب همایشی سراسری آخرین اقدامات و برنامه‌های تولید برق نیروگاهی مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد.
وی در ادامه به توسعه سریع کشور در طول دهه‌های گذشته اشاره کرد و افزود: در دهه‌های گذشته با توجه به رشد خوب کشور در بخش‌های مختلف به ویژه بخش صنعت، تقاضا برای مصرف برق به شدت افزایش یافت و همین روند توسعه‌ای باعث شد میان تولید و مصرف برق کشور فاصله معناداری ایجاد شود.
محرابیان اضافه کرد: اقتصاد کشور به صورت کلی بر پایه انرژی طرح‌ریزی شده است و در دهه‌های گذشته صنایع انرژی‌بر فراوانی مانند سیمان، آلومینیوم، فولاد، مس و در کنار آن بخش خانگی و تجاری رشد قابل توجهی داشتند که نتیجه همه این اتفاقات افزایش بسیار زیاد نیاز مصرف برق در کشور بود.
وزیر نیرو با اشاره به روندهای متفاوت افزایش ظرفیت تولید نیروگاهی برق کشور در دولت‌های گذشته بیان کرد: در دولت‌های هفتم و هشتم ۶۰ درصد، در دولت‌های نهم و دهم ۶۸ درصد و در دولت‌های یازدهم و دوازدهم تنها ۲۳ درصد به ظرفیت تولید برق کشور نسبت به ابتدای هر دولت افزوده شد.
وی با بیان اینکه عملکرد ضعیف دولت گذشته در توسعه ظرفیت نیروگاهی سبب شد تا دولت سیزدهم در ابتدای شروع به کار خود با ناترازی زیادی در صنعت برق رو به رو باشد، اظهار کرد: در ابتدای فعالیت باید دو اقدام اساسی یعنی جبران ناترازی پیش آمده و مدیریت بار مصرف برق را در دستور کار قرار می‌گرفت.
افزایش بیش از ۸۵۰۰ مگاواتی ظرفیت تولید برق کشور
وزیر نیرو در ادامه سخنان خود با اشاره به برنامه تقدیمی به مجلس شورای اسلامی گفت: با اتکا به توان داخلی و ظرفیت نیروگاهی کشور از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون بیش از ۸۵۰۰ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شده است که برای تحقق این مهم از اقدامات متفاوتی مانند ارتقای بازدهی نیروگاه ها، احداث نیروگاه جدید در بخش‌های تجدیدپذیر، حرارتی و برقابی استفاده شد.
وی با بیان اینکه اینکه در کنار اقدام برای افزایش ظرفیت تولید برق، در بخش مصرف نیز اقدامات گسترده‌ای در دستور کار قرار گرفت، توضیح داد: سیاست وزارت نیرو تامین برق برای همه بخش‌ها مبتنی بر نظام مصرف است و در همین راستا در دولت سیزدهم تلاش بر این است تا صنعت برق به صورت اقتصادی اداره شود.
محرابیان با تاکید بر اینکه در دو سال گذشته برق مورد نیاز بخش خانگی به صورت ۱۰۰ درصد تامین شد، افزود: در بخش صنعت نیز در چهار ماهه گرم سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۰ معادل ۲۵ درصد انرژی برق بیشتری برای این بخش تامین شد و در همین بازه زمانی برای اولین بار میزان تامین برق صنایع از بخش خانگی پیشی گرفت.
مهمترین دلیل ناترازی انرژی برق در کشور بی توجهی به اقتصاد انرژی است
وزیر نیرو رابطه اضافه کرد: تامین برق کافی برای بخش‌های مختلف در تابستان سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۰ در حالی رقم خورد که در تابستان ۱۴۰۰ خاموشی‌های گسترده در کشور اتفاق افتاد و نیز تابستان سال گذشته بر اساس منابع معتبر جهانی گرم‌ترین سال کره زمین در طول تاریخ معرفی شد.
محرابیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه مهمترین دلیل ناترازی انرژی برق در کشور بی توجهی به اقتصاد انرژی است، بیان کرد: در طول دهه‌های گذشته حلقه‌های مصرفی انرژی با سرمایه‌گذاری‌های ویژه رشد زیادی پیدا کرده‌اند، اما در این بین در بخش نیروگاهی کشور که در واقع محرک بخش‌های مختلف صنعت است، سرمایه‌گذاری کافی صورت نگرفته است.
وی با تاکید بر لزوم اصلاح اقتصاد صنعت برق با هدف رفع ناترازی‌ها گفت: سرمایه‌گذاری در بخش نیروگاهی باید به شیوه‌ای دنبال شود که فعالیت در این عرصه برای بخش خصوصی از جذابیت کافی برخوردار باشد.
محرابیان توضیح داد: نیروگاه‌های بخش خصوصی که در دو سال گذشته مجوز گرفته‌اند بر اساس قوانین جدید فعالیت خود را پیگیری می‌کنند و با توجه به نرخ‌های جذابی که مبتنی بر قانون برای مصرف بیش از الگوی بخش‌های مختلف در نظر گرفته شده است، نیروگاه‌ها می‌توانند برخلاف گذشته در این صنعت کسب سود داشته باشند.
وی همچنین به آغاز معاملات بورس انرژی با حضور شرکت‌های توزیع برق اشاره کرد و افزود: در حال حاضر نیروگاه‌ها می‌توانند با عرضه برق تولیدی خود در بورس به شرکت‌های توزیع و مشترکان بالای یک مگاوات، پول حاصل از فروش را به صورت نقدی دریافت کنند.
اجرای ۱۸۰ برنامه راهبردی برای عبور موفق از اوج بار سال ۱۴۰۳
محرابیان با اشاره به اینکه در سال ۱۴۰۱ برای عبور موفق از اوج بار مصرف برق ۱۰۰ اقدام، برای عبور موفق از اوج بار مصرف برق، سال گذشته ۱۴۰ اقدام و برای سال جاری نیز ۱۸۰ اقدام در نظر گرفته شده است، اضافه کرد: در سال جاری علاوه بر تکرار پاداش صرفه‌جویی سال گذشته برای مشترکان کم مصرف، همچنین در قالب یک کمپین جامع و با هدف مشارکت حداکثری مردم در طرح‌های مدیریت مصرف برق، تعداد ۸۰ میلیون جایزه ویژه برای مشترکان در نظر گرفته شده است که شامل مواردی مانند ۶۰۰ دستگاه خودرو، ده‌ها هزار لوازم خانگی کم مصرف، ده‌ها هزار دستگاه‌های هوشمند و... است.
وی با تاکید بر اینکه منظور از مشارکت مردم در طرح‌های مدیریت مصرف برق به هیچ وجه به معنای کاهش سطح رفاه مردم نیست، گفت: مشترکان می‌توانند با خاموش کردن لوازم پرمصرف و مازاد خود مانند کولرهای گازی اضافی در مناطق گرمسیری در لیست مشترکان کم مصرف قرار بگیرند و مشمول جوایز ارزنده کمپین سال جاری شوند.
انتهای پیام
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان